(Alle credits en de rechten van de Wikipedia bron zijn van toepassing)
Rode kornoelje (Cornus sanguinea) is een soort uit de kornoeljefamilie (Cornaceae) die in heel Europa te vinden is, behalve in het hoge noorden. In oudere literatuur worden de kornoeljes konkernellen genoemd.
Determinatie
Rode kornoelje is een struik en kan drie meter hoog worden. De plant heeft groen blad en donkerrode twijgen die de plant haar naam geven. De bladeren zijn eirond en hebben een lengte van 4-10 cm, ze hebben een gepunte top en opvallende, gebogen nerven. In de herfst kleuren ze bleekgroen tot donkerrood.
Bloemen en vruchten
De kleine witte bloemen verschijnen in juni, soms volgt in de herfst een tweede bloei. Er zijn vier uitstaande kroonblaadjes, vier kelkblaadjes en vier meeldraden. De bloempjes staan in een scherm van vier tot vijf centimeter doorsnede aan de toppen van de takken. De vruchten zijn bolvormig en hebben een doorsnede van 6-8 mm, rijpend verkleuren ze van groen tot glanzend zwart, het zijn besachtige steenvruchten met één pit per bes. De smaak van het vruchtvlees is bitter.
Ecologie
Rode kornoelje komt vooral voor in loofstruwelen, heggen en in de struiklaag van eutrofe loofbossen. Ze geeft de voorkeur aan vochthoudende, eutrofe tot meso-eutrofe bodems.
Syntaxonomie
In de syntaxonomie staat rode kornoelje te boek als kensoort voor de klasse van doornstruwelen (Rhamno-Prunetea).
Toepassingen
Het taaie, witte hout van rode kornoelje heeft diverse toepassingen, waaronder als steel van smeedhamers en slaginstrumenten. Stelen van kornoeljehout worden traditioneel als de beste beschouwd. Het is een drachtplant voor bijen en de vrucht is eetbaar.
Volgens sommige bronnen zijn de zaden licht giftig. Volgens andere bronnen is enkel het blad, bast en wortels licht giftig door de stof Cornin en net de vrucht in ruwe staat niet giftig maar ook niet eetbaar zonder gekookt verwerkt te worden tot vruchtensap of jam. Het harige blad kan bij gevoelige personen huiduitslag veroorzaken. De plant is op zijn best gevaarlijk voor kleine huisdieren zoals cavia's, hamsters of konijnen.
Tuinplant
Voor de tuin zijn enkele rassen beschikbaar, waaronder Cornus sanguinea 'Midwinterfire'. De lichtoranje takken worden meer rood aan de toppen. Oudere takken van de kornoelje verliezen hun kleur, om dit tegen te gaan kan verjongingssnoei worden toegepast.
Externe links
- Rode kornoelje in het Nederlands Soortenregister
- Verspreiding in Nederland volgens NDFF Verspreidingsatlas
- Kaarten met waarnemingen:
- België
- Nederland
- wereldwijd